Gjenomi i një mamuthi 52, 000-vjeçar i gjetur nga shkencëtarët në Siberi besohet se është një hap më afër "ringjalljes" së kafshëve të zhdukura

Mamuth

SHBA- Shkencëtarët kanë bashkuar gjenomën e një mamuthi leshi 52,000-vjeçar duke përdorur fragmente të ADN-së fosile të zbuluara në Siberi, një sukses që i sjell ata një hap më afër "ringjalljes" së kafshëve gjigante të zhdukura. Studimi, i botuar së fundmi në revistën Cell, rindërtoi strukturat tre-dimensionale të kromozomeve të leshit të mamuthit, strukturat në bërthamat e qelizave në të cilat ADN-ja dhe proteinat janë të organizuara në gjene.

Shumica e mostrave të gjenomit të lashtë të zbuluar në fosile përbëhen vetëm nga fragmente të vogla të shpërndara të ADN-së. Por gjenomi i fosilit të viganit 52,000-vjeçar ishte në gjendje të rindërtohej sepse u ruajt në mënyrë të përkryer pasi kafsha u kriopservua menjëherë pas vdekjes së saj.

Siç raporton Independent, shkencëtarët ekzaminuan dhjetëra mostra të ADN-së së mamuthit gjatë pesë viteve për të rindërtuar gjenomin e kafshës gjigante përpara se të vendoseshin përfundimisht në mostrën jashtëzakonisht të ruajtur mirë nga një fosil vigan i zbuluar në Siberinë verilindore në vitin 2018. Ky fosil i mrekullueshëm ruajti shumë nga integriteti fizik i kromozomit, duke përfshirë proteinat në kontakt me gjenet që ata kontrollojnë, thanë studiuesit. Kështu, ata mund të kuptonin më mirë organizimin e gjenomit të mamuthit brenda qelizave të tij dhe të mësonin se cilat gjene ishin aktive në periudha të ndryshme të jetës së bishës.

Studiuesit më pas krijuan një hartë të gjenomit të viganit duke përdorur gjenomet aktuale të elefantit si shabllon. Gjetjet zbuluan se mamuthët e leshtë kishin 28 kromozome, të njëjtin numër si elefantët e sotëm aziatikë dhe afrikanë. Shkencëtarët ishin gjithashtu në gjendje të zbulonin gjenet që ndoshta janë aktive dhe joaktive brenda qelizave të lëkurës së viganit, duke zbuluar se si gjitari gjigant fitoi shtresën e tij të leshit dhe rezistencën e tij ndaj të ftohtit.

“Për herë të parë, ne kemi inde të leshta të viganit, për të cilat dimë përafërsisht se cilat gjene ishin ndezur dhe cilët ishin të fikur. Është matja e parë e aktivitetit të gjeneve qelizore në çdo kampion të lashtë të ADN-së”, tha bashkëautori i studimit Dr. Marc A. Marti-Renom nga Qendra për Rregullimin Gjenomik në Barcelonë.

Mamuthët e leshtë jetonin në hemisferën veriore të Tokës për më shumë se gjysmë milioni vjet dhe filluan të bien në fund të Epokës së fundit të Akullnajave rreth 10,000 vjet më parë. Shkencëtarët besojnë se një kombinim faktorësh, duke përfshirë gjuetinë e tepërt nga njerëzit e hershëm dhe ndryshimet klimatike, çuan në zhdukjen e tyre rreth 4000 vjet më parë.

gjenomi siberi shlencetare mamuth