BE dhe Mbretëria e Bashkuar nënshkruajnë marrëveshje për sigurinë, peshkimin dhe energjinë

LONDËR- Brukseli dhe Londra të hënën ranë dakord për marrëveshje të reja mbi peshkimin, energjinë, lëvizshmërinë e të rinjve dhe mbrojtjen, pas bisedimeve maratonë që përfunduan vetëm pak orë para se të mbahej samiti i parë BE-MB.

Kryeministri britanik Keir Starmer, presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen dhe shefi i Këshillit Evropian, Antonio Costa ranë dakord për tri dokumente: një deklaratë të përbashkët ku ata përcaktuan terrenin e përbashkët mbi sfidat kryesore gjeopolitike, një partneritet sigurie dhe mbrojtjeje dhe një Mirëkuptim të Përbashkët.

Për të dyja palët, samiti fillimisht kishte për qëllim të tregonte se sa të afërt janë në çështjet kryesore globale në një kohë kur rendi botëror shumëpalësh i pasluftës po sulmohet nga Moska, Pekini dhe tani gjithnjë e më shumë nga Uashingtoni.

Mirëkuptimi i Përbashkët, i cili përcakton parametrat e marrëdhënieve mbi një numër çështjesh dypalëshe, duke përfshirë ato të vështira si të drejtat e peshkimit, rregullat sanitare dhe fitosanitare (SPS) dhe lëvizshmëria e të rinjve, ishte për këtë arsye më i vështiri për t’u zgjidhur, me negociatat që vazhduan gjatë natës të dielën.

Sa i përket bashkëpunimit në siguri dhe mbrojtje, partneriteti i arritur të hënën nuk u lejon ende prodhuesve të Mbretërisë së Bashkuar të marrin pjesë në programin SAFE prej 150 miliardë eurosh të BE-së për të nxitur prokurimin e përbashkët.

Sa do të duhet të kontribuojë Mbretëria e Bashkuar në buxhetin e BE-së për të marrë pjesë, për shembull, ende nuk është përcaktuar. Instrumenti, pjesë e planit të BE-së “Gatishmëria 2030” për të forcuar sektorin dhe aftësitë e mbrojtjes së bllokut, përfshin një të ashtuquajtur preferencë evropiane sipas së cilës rreth 65% e sistemeve të armëve të blera duhet të prodhohen në BE ose në vende të treta me të cilat ka marrëveshje në fuqi.

Si pjesë e partneritetit, të dy palët angazhohen gjithashtu për dialog dy herë në vit për politikën e jashtme dhe të sigurisë midis BE-së dhe diplomatëve më të lartë të Mbretërisë së Bashkuar, si dhe për një dialog të ri vjetor të dedikuar për sigurinë dhe mbrojtjen dhe shkëmbime në shumë fusha, duke filluar nga “ndërmjetësimi i paqes deri te reagimi ndaj krizave”.