Kina lejon SHBA-në të ekzaminojë shkëmbinjtë e mbledhur nga Hëna, pavarësisht luftës tregtare

foto ilustruese

PEKIN- Kina do t'i lejojë shkencëtarët nga gjashtë vende, përfshirë SHBA-në, të ekzaminojnë shkëmbinjtë që ka mbledhur nga Hëna, një bashkëpunim shkencor që vjen pasi të dy vendet mbeten të mbyllura në një luftë të ashpër tregtare.

Dy institucioneve amerikane të financuara nga NASA u është dhënë akses në mostrat hënore të mbledhura nga misioni Chang'e-5 në vitin 2020, tha të enjten Administrata Kombëtare e Hapësirës së Kinës (CNSA). Shefi i CNSA Shan Zhongde tha se mostrat ishin "një thesar i përbashkët për të gjithë njerëzimin", raportuan mediat lokale.

Studiuesit kinezë nuk kanë qenë në gjendje të kenë akses në mostrat e Hënës së NASA-s për shkak të kufizimeve të vendosura nga ligjvënësit amerikanë në bashkëpunimin e agjencisë hapësinore me Kinën. Sipas ligjit të vitit 2011, NASA-s i ndalohet bashkëpunimi me Kinën ose ndonjë kompani në pronësi kineze, përveç nëse autorizohet në mënyrë specifike nga Kongresi.

Por John Logsdon, ish-drejtor i Institutit të Politikave Hapësinore në Universitetin George Washington, i tha BBC Newshour se shkëmbimi i fundit i shkëmbinjve të Hënës ka "shumë pak të bëjë me politikën". Ndërsa ka kontrolle mbi teknologjinë hapësinore, ekzaminimi i mostrave hënore nuk kishte "asgjë me rëndësi ushtarake", tha ai.

Uashingtoni ka vendosur tarifa për mallrat kineze që shkojnë deri në 245%, ndërsa Pekini ka reaguar me tarifa 125% për mallrat amerikane. Presidenti amerikan Donald Trump la të kuptohet më parë për një de-përshkallëzimin e luftës tregtare, por Pekini ka mohuar se ka pasur negociata mes dy palëve.

Në vitin 2023, CNSA bëri një thirrje për aplikime për të studiuar mostrat e saj të hënës Chang'e-5. Ajo që është e veçantë në lidhje me mostrat e hënës Chang'e-5 është se ato "duken të jenë një miliard vjet më të rinj" se ato të mbledhura nga misionet Apollo, tha Dr Logsdon. "Pra, kjo sugjeron që aktiviteti vullkanik ka vazhduar në Hënë më shumë kohët e fundit nga sa kishin menduar njerëzit".

Zyrtarët e hapësirës nga SHBA dhe Kina thuhet se ishin përpjekur të negocionin një shkëmbim të mostrave të hënës vitin e kaluar, por duket se marrëveshja nuk u realizua. Përveç Universitetit Brown dhe Universitetit Stony Brook në SHBA, ofertat e tjera fituese erdhën nga institucione në Francë, Gjermani, Japoni, Pakistan, MB.

Shan, nga CNSA, tha se agjencia do të "mbajë një qëndrim gjithnjë e më aktiv dhe të hapur" në shkëmbimin dhe bashkëpunimin ndërkombëtar të hapësirës, ​​duke përfshirë përgjatë korridorit të informacionit hapësinor nën Iniciativën Brez dhe Rrugë. 

kine shba