Studimi: Përhapen kërpudhat vdekjeprurëse që mund “të na hanë nga brenda”

SHBA- Kërpudhat që shkaktojnë infeksione, përgjegjëse për miliona vdekje në vit, do të përhapen ndjeshëm në rajone të reja ndërsa planeti ngrohet. Kërpudhat janë absolutisht kudo. Një mbretëri e gjerë organizmash, nga myku te kërpudhat, ato rriten në mjedise të tilla si toka, plehrat organike dhe uji. Ato luajnë një rol të rëndësishëm në ekosisteme, por mund të kenë një ndikim shkatërrues në shëndetin e njeriut: Infeksionet kërpudhore vrasin rreth 2.5 milionë njerëz në vit, dhe mungesa e të dhënave do të thotë se ky numër mund të jetë shumë më i lartë.

Megjithatë, ne jemi ende shumë larg të kuptuarit të tyre, veçanërisht se si këta organizma tepër të adaptueshëm do të reagojnë ndaj një klime që po ngrohet. Një ekip shkencëtarësh nga Universiteti i Mançesterit përdorën simulime kompjuterike dhe parashikime për të hartuar përhapjen e mundshme në të ardhmen të Aspergillus, një grup i zakonshëm kërpudhash që gjenden në të gjithë botën dhe që mund të shkaktojnë aspergillozë, një sëmundje kërcënuese për jetën që prek kryesisht mushkëritë.

Ata zbuluan se disa lloje të Aspergillus do ta zgjerojnë gamën e tyre ndërsa kriza klimatike intensifikohet, duke u përhapur në pjesë të reja të Amerikës së Veriut, Evropës, Kinës dhe Rusisë. Studimi, i botuar këtë muaj, aktualisht po rishikohet nga kolegët.

“Kërpudhat janë relativisht të pak hulumtuara në krahasim me viruset dhe parazitët, por këto harta tregojnë se patogjenët kërpudhorë ka të ngjarë të ndikojnë në shumicën e zonave të botës në të ardhmen”, tha Norman van Rijn, një nga autorët e studimit dhe studiues i ndryshimeve klimatike dhe sëmundjeve infektive në Universitetin e Mançesterit.

Kjo fushë ka marrë vëmendje të re falë dramës televizive të njohur të HBO-së “The Last of Us”, e cila ndjek njerëzit që përpiqen të mbijetojnë në një botë ku një kërpudhë mutante infektive e ka shndërruar pjesën më të madhe të popullsisë në përbindësha të dhunshëm. (HBO dhe CNN ndajnë të njëjtën kompani mëmë, Warner Bros. Discovery.)

Kërpudhat Aspergillus rriten si filamente të vogla në toka në të gjithë botën. Ashtu si pothuajse të gjitha kërpudhat, ato lëshojnë një numër të madh sporesh të vogla që përhapen në ajër. Njerëzit thithin spore çdo ditë, por shumica e njerëzve nuk do të përjetojnë probleme shëndetësore; sistemi i tyre imunitar i pastron ato.

Është një histori tjetër për ata me probleme të mushkërive, përfshirë astmën, fibrozën cistike dhe COPD-në, si dhe njerëzit me sistem imunitar të kompromentuar, siç janë pacientët me kancer dhe transplantim organesh, dhe ata që kanë pasur grip të rëndë ose Covid-19.

Aspergilloza ka shkallë shumë të lartë vdekshmërie, rreth 20% deri në 40%, tha ai. Është gjithashtu shumë e vështirë për t’u diagnostikuar, pasi mjekët nuk e kanë gjithmonë në radar dhe pacientët shpesh paraqiten me ethe dhe kollë, simptoma të zakonshme për shumë sëmundje./CNN